D Vitamini Nedir? D Vitamini Eksikliği Nelere Yol Açar?

D vitamini, bağırsakta kalsiyum emilimini arttırır ve normal kemik mineralizasyonunu sağlamak ve hipokalsemik tetaniyi (kramp ve spazmlara yol açan kasların istemsiz kasılması) önlemek için yeterli kalsiyum ve fosfat konsantrasyonlarını korur. Ayrıca kemik büyümesi ve kemiğin yeniden şekillenmesi için de gereklidir. Yeterli D vitamini olmadan kemikler ince, kırılgan veya şekilsiz hale gelebilir. D vitamini yeterliliği çocuklarda raşitizmi, yetişkinlerde ise osteomalaziyi önler. Kalsiyum ile birlikte D vitamini de yaşlı yetişkinleri osteoporozdan korumaya yardımcı olur.

 

D vitamini ("kalsiferol" olarak da anılır) birkaç gıdada doğal olarak veya besin takviyesi olarak bulunan yağda çözünen bir vitamindir. Ayrıca güneş ışığından gelen ultraviyole (UV) ışınları cilde çarptığında ve D vitamini sentezini tetiklediğinde endojen olarak üretilir.

 

D Vitamini Kemikleri Güçlendirir

 

D vitamini kalsiyumun emilmesinde ve kandaki fosfor seviyelerinin korunmasında önemli bir rol oynar. Bu faktörler sağlıklı kemiklerin korunması için hayati öneme sahiptir. D vitamini bağırsakların kalsiyumu emmesine aksi takdirde böbreklerin bu kalsiyumu dışarı atmasına engel olmasına yardımcı olur.

Çocuklarda D vitamini eksikliği raşitizme neden olabilir, bu da kemiklerin yumuşamasına bağlı olarak ciddi şekilde çarpık bir görünüme neden olabilir.

Benzer şekilde yetişkinlerde de D vitamini eksikliği osteomalazi olarak veya kemiklerin yumuşaması kendini gösterir. Osteomalazi, zayıf kemik yoğunluğu ve kas güçsüzlüğüne sebep olur.

 

D Vitamini Kilo Kaybına Yardımcı Olabilir

 

Kilo vermeye veya kalp hastalığını önlemeye çalışıyorsanız, diyetinize D vitamini takviyeleri eklemeyi düşünün .

Cambridge üniversitesi tarafından yapılan bir çalışmada , günlük kalsiyum ve D vitamini takviyesi alan kişiler, plasebo takviyesi alanlara göre daha fazla kilo verebildiler. Bilim adamları, ekstra kalsiyum ve D vitamininin iştah bastırıcı bir etkisi olduğunu söyledi. Başka bir çalışmada ise günlük D vitamini takviyesi alan aşırı kilolu kişiler, kalp hastalığı risk belirteçlerini iyileştirdi.

 

D Vitamini Depresyon İle Savaşır

 

Araştırmalar, D vitamininin ruh halini düzenlemede ve depresyonu önlemede önemli bir rol oynayabileceğini göstermiştir.Bilim adamları, D vitamini takviyesi alan depresyonlu kişilerin semptomlarında bir iyileşme fark ettiklerini buldular.

Fibromiyalji hastaları üzerinde yapılan başka bir çalışmada, araştırmacılar, D vitamini eksikliğinin, aynı zamanda anksiyete ve depresyon yaşayanlarda daha yaygın olduğunu buldular .

 

D Vitamini Sağlıklı Bir Hamilelik İçin Önemlidir

 

Bilim adamlarının yaptığı araştırmalar, D vitamini eksikliği olan hamile kadınların preeklampsi(Preeklampsi, hamilelik sırasında kan basıncında ani bir artış ve çoğunlukla yüz, eller ve ayaklarda şişmenin olduğu bir durumdur.) ve erken doğum yapma riskinin daha yüksek olabileceğini göstermiştir .

Doktorlar ayrıca hamile kadınlarda D vitamini eksikliğinin gestasyonel diyabet ve bakteriyel vajinoza sebep olacağını söylemektedir.

Şunu da belirtmek gerekir ki, D vitaminin eksikliği kadar fazlalığı da zararlıdır. Araştırmacılar, hamilelik sırasında yüksek D vitamini alan annelerin bebeklerinde gıda alerjisi riskinin artabileceğini söylemektedirler.

 

Birçok faktör  güneş yoluyla yeterli miktarda D vitamini almanızı etkileyebilir. Bu faktörlerden bazıları şu şekildedir:

 

·Kirliliğin yüksek olduğu bir bölgede olmak,

·Güneş kremi kullanmak,

·İç mekanlarda daha fazla zaman geçirmek,

·Binaların güneş ışığını engellediği büyük şehirlerde yaşamak,

·Daha koyu bir cilde sahip olmak. (Melanin seviyeleri ne kadar yüksek olursa, cilt o kadar az D vitamini emebilir.)

 

Bu nedenle D vitamininizin bir kısmını güneş ışığının yanı sıra kaynaklardan da almanız önemlidir.

Yetişkinlerde D vitamini eksikliği; yorgunluk , ağrı ve sızılar ve genel olarak iyi hissetmeme hissi,merdiven çıkmada veya yerden ya da alçak sandalyeden kalkmada zorlanmaya neden olabilecek veya sallanarak yürümenize neden olabilecek şiddetli kemik veya kas ağrısı veya zayıflığı,özellikle bacaklarınızda, pelvisinizde ve kalçalarınızda stres kırıkları gibi belirtilerle kendini gösterebilir.

Doktorlar basit bir kan testi yaparak D vitamini eksikliğini teşhis edebilirler. Eksikliğiniz varsa, doktorunuz kemiklerinizin gücünü kontrol etmek için röntgen dahi isteyebilir.

D vitamini eksikliği teşhisi konulursa, doktorunuz muhtemelen günlük D vitamini takviyesi almanızı önerecektir. Ciddi bir eksikliğiniz varsa, bunun yerine yüksek doz D vitamini tabletleri veya sıvıları önerebilirler. Ayrıca güneş ışığından ve yediğiniz yiyeceklerden D vitamini aldığınızdan emin olmanızı isteyecektir.

 

Çok az gıda doğal olarak D vitamini içerir. Bu nedenle, eğer D vitamini eksiğiniz varsa ve doğal yollardan yeteri kadar alamadığınızı düşünüyorsanız doktor kontrolünde takviye kullanabilirsiniz. Zengin D vitamini içeren gıdalardan bazıları şunlardır:

 

·Somon

·Sardalya

·Yumurta sarısı

·Karides

·Süt

·Tahıl

·Yoğurt

·Portakal suyu

 

Her gün güneşe maruz kalarak ve yalnızca yiyeceklerle yeterli D vitamini almak yeterli olmayabilir, bu nedenle D vitamini takviyesi almak yardımcı olabilir. Kesinlikle doktorunuza başvurmadan takviye madde kullanmamanızı öneriyoruz.

 

Sağlıklı işleyiş için gereken D vitamini miktarı kişiden kişiye, yaşam tarzına ve metabolic faaliyetlere göre değişkenlik gösterebilir. Son araştırmalar, yaşam tarzının değişmesinden ve büyük şehirleşmelerden dolayı eskiye oranla daha fazla D vitamini tüketilmesi gerektiğini söylüyor.

Gıda ve Tarım Bilimleri Enstitüsü günde Uluslararası birim (IUS) dayalı yeni öneriler raporlar. IU'lar, ilaçlar ve vitaminler için standart bir ölçüm türüdür. IU'lar, uzmanların her bir kişi için önerilen doz, toksisite ve eksiklik düzeylerini belirlemesine yardımcı olur.

 

Her vitamin türü için IU değerleri aynı değildir. Bir IU, bir maddenin vücudunuzda ne kadar etki yarattığına göre belirlenir. D vitamini için önerilen IU'lar:

 

·Çocuklar ve gençler: 600 IU

·70 yaşına kadar yetişkinler: 600 IU

·70 yaş üstü yetişkinler: 800 IU

·Hamile veya emziren kadınlar: 600 IU

 

Bu değerler sağlıklı sorunu olmayan, herhangi bir alerjisi olmayan ortalama kişilere göre belirlenmiş ortalama değerlerdir. Lütfen doktorunuza danışmadan takviye almayınız. Yazımızda D vitamini hakkında tüm bilgileri sizler için bir araya getirdik.